«سَیَّارَةٌ» گروهى بودند رهگذر که از ناحیه مدین به طرف مصر مى‏رفتند، و این امر سه روز بعد از آن بود که یوسف را در چاه انداخته بودند. اهل کاروان راه را گم کرده بودند و نزدیک این چاه فرود آمدند.

فَأَرْسَلُوا وارِدَهُمْ وارد کسى است که بر سر آب مى‏آید تا براى گروهى آب ببرد:

آنها مردى را فرستادند تا برایشان آبى پیدا کند، نام او، مالک بن ذعر، بود.

فَأَدْلى‏ دَلْوَهُ سطلش را در چاه افکند، یوسف به ریسمان چسبید، وقتى که آن مرد دلو را بالا کشید ناگهان غلامى بسیار زیبا مشاهده کرد. «قالَ: یا بُشْرى‏»: به خودش گفت: مژده باد مرا، خوشا به حالم، (این معنا در صورتى است که «بشراى» با فتح «ى» خوانده شود که گویا مرحوم مصنّف همین قرائت را پذیرفته است) امّا اگر بر طبق معمول: «یا بُشْرى‏» خوانده شود به این معناست: که آن شخص بشارت را مورد ندا قرار داد و گویا چنین گفت: اى بشارت اى خوشبختى بیا که به وقت آمدى.

وَ أَسَرُّوهُ ضمیر جمع براى تمام اهل کاروان است: از کاروانهاى دیگر این امر را مخفى داشتند.

بعضى گفته‏اند: اهل کاروان امر یوسف و این که او را در چاه یافته‏اند از دیگران                        ترجمه جوامع الجامع، ج‏3، ص: 195

 مخفى داشتند بلکه مى‏گفتند صاحبان این آب این غلام را به ما سپرده‏اند که در مصر برایشان بفروشیم.

ابن عباس مى‏گوید: ضمیر، به برادران یوسف برمى‏گردد یعنى آنها به دیگران گفتند: این غلام مال ماست و گریخته، پس از ما آن را بخرید، یوسف از ترس این که او را بکشند ساکت بود و هیچ نمى‏گفت.

 «بِضاعَةً» منصوب است بنا بر حالیت: او را همچون کالاى تجارتى مخفى داشتند.